1. Nêu đặc điểm của một con người hay một nhân vật

Khi muốn mô tả đặc điểm của một con người hay một nhân vật văn học, em không được phép chỉ tập trung vào các đặc điểm bề ngoài như hình dáng, độ cao, tuổi tác, màu tóc, màu mắt, quần áo...mà còn phải đi sâu vào những tính chất cơ bản trong nội tâm, cung cách ứng xử của người cần nêu đặc điểm.

Ðiều cần chú ý là em phải cố gắng đi vào trọng tâm vấn đề, nhưng hết sức thận trọng khi nêu tính cách , đặc điểm của một con người !

Không bao giờ được phép xúc phạm đến lòng tự trọng của người khác!

 

Khi nêu đặc điểm của một con người, những tính từ sau đây hay được dùng

a)Những đặc điểm tốt ở người:

Lịch sự, niềm nở, sẵn sàng giúp đỡ người khác, độ lượng, khiêm tốn, dẻo dai, tôn trọng sự thật, có khiếu ăn nói, bình tĩnh, chín chắn, hài hước, đàng hoàng, có lòng tự trọng, hiểu biết, nhân bản, sẵn sàng hy sinh , thật thà....

b)Những đặc điểm không hay :

Nhút nhát, dối trá, nhẹ dạ, hèn nhát, thô lỗ, kiêu ngạo, lười biếng, an phận, phung phí, ích kỷ ...

 

1.      Em hãy tìm những tính từ ngược nghĩa của : lịch sự, độ lượng, khiêm tốn, chín chắn, thật thà !

2.      Em hãy tìm những tính từ ngược nghĩa của: nhút nhát, dối trá, kiêu ngạo, phung phí!

3.      Thế nào là một con người an phận?

4.      Thế nào là một con người nhẹ dạ?

5.      Thế nào là một con người ích kỷ?

6.      Thế nào là một con người độ lượng?

      7.   Em hãy tìm thêm những từ mô tả tính tốt  cũng như tính xấu của con  người!

 

Muốn mô tả đặc điểm của một người, em  có thể dựa vào dàn bài sau:

-          Người đó có những đặc điểm gì ? (tuổi tác, bề ngoài, ứng xử, tính cách)

-          Ðiệu bộ, phong cách đặc biệt của người này.

-          Vai trò của người này đối với những người xung quanh.

-          Ý kiến của em về người đó (thiện cảm , ác cảm)

 

Luyện tập

1.      Em hãy mô tả tính cách của một số người mà em quen biết!

2.      Em hãy cho biết, nhân vật nào trong các tác phẩm văn học em đã đọc là thần tượng của em. Em hãy nêu những đặc điểm chính của nhân vật đó!

 

2. Bình luận

Nếu thông tin chỉ là sự diễn đạt, mô tả những gì đã xảy ra , thì bình luận không những mô tả sự kiện mà còn  có cả ý kiến, quan điểm của cá nhân người bình luận. Bài bình luận giải thích sự việc và nêu cho người đọc thấy các mối liên quan trong câu chuyện. Nó còn cung cấp cho người đọc thêm một số thông tin liên quan , để kích thích người đọc cũng có những quan điểm của riêng họ về vấn đề này.

  Chúng ta hãy phân tích bài bình luận dưới đây để thấy được đặc điểm của một bài bình luận.

Xuất xứ của bài bình luận:

Bài bình luận này xuất hiện sau khi quốc hội Ðức cho phép công an hình sự được phép đặt điện thoại nghe lén các đối tượng bị tình nghi dính líu đến tội phạm.

 

Giá trị  cao cấp của tự do

 Chắc sẽ chẳng bao giờ có được sự trùng lặp hoàn toàn giữa nhu cầu an ninh và lòng khát vọng tự do của công dân. Hay ít nhất có thể nói rằng, công thức thần kỳ đó chưa được tìm ra. Bởi vì, cả hai nhu cầu cơ bản ấy thường xuyên dao động, không những ở cá nhân riêng lẻ mà còn trong toàn xã hội. Lúc thì “con lắc” nghiêng về phía bên này, lúc nghiêng về phía bên kia, lúc thì yếu tố an ninh có ý nghĩa hơn, lúc thì yếu tố tự do quan trọng hơn. Cơ quan ban hành luật pháp được coi là sáng suốt, nếu nó giữ được sự cân bằng giữa hai đại lượng này.  Nghe lén điện thoại ở Ðức đang được pháp luật cho phép, nhưng chúng ta không được phép cho nó là một phương thức ứng xử loạn thần kinh. Tất nhiên sự nghe lén đó là nhằm mục đích chống tội phạm hình sự, nhưng đồng thời nó cũng tấn công vào tự do cá nhân. Vì một người có thể là vô tội mà vẫn bị nghi oan. Không một nước dân chủ nào trên thế giới lại có nạn nghe lén điện thoại nhiều như ở Ðức. Nếu quả như vậy thì tương quan giữa an ninh và tự do đã bị phá vỡ.

 Trái đất vẫn quay đều, các nền văn minh cũng tự thay đổi. Ai không quay cùng mà đứng lại, thì sẽ bị những xã hội khác, vốn mềm dẻo hơn, vượt qua.

 

 

Em hãy trả lời những câu hỏi sau!

1.      Bài bình luận trên dựa vào những thông tin nào? (phần sự kiện có thật)

2.      Quan điểm của tác giả về vấn đề này thế nào?

3.      Tác giả có đưa ra được một hướng giải quyết cụ thể không?

4.      Em hãy gạch dưới những câu mà em cho là ý kiến riêng của tác giả!