Bài 38. Khoa học - kỹ thuật |
|
Bài 38. Khoa
học - kỹ thuật
I. Các tình huống hội thoại
1. Một nhà khoa học lớn - Anh
hùng lao động
Việt: |
Trong số các nhà khoa
học lớn của Việt Nam hiện nay, nếu phải chọn một người tiêu biểu
thì có thể chọn ai? |
Nam: |
Theo mình, đó là giáo sư Trần Đại Nghĩa. Bởi vì ông đã từ bỏ
cuộc sống vinh hoa của một trí thức có bằng cấp ở Pháp để về
nước gắn bó cuộc đời mình với sự nghiệp cao cả của nhân dân,
chấp nhận mọi gian khổ hy sinh. Ông đã sáng chế ra nhiều loại vũ
khí lợi hại cho quân đội ta. Ông cũng là trí thức Việt Nam đầu
tiên được tặng danh hiệu Anh hùng lao động. |
Việt: |
Hình như ông cũng là người đặt nền móng xây dựng Viện Khoa học
Việt Nam. |
Nam: |
Ông là Viện trưởng Viện Khoa học Việt Nam đầu tiên và liên tục
trong nhiều năm đồng thời là Chủ tịch liên hiệp các Hội Khoa học
và kỹ thuật trong suốt một thời gian dài. |
Việt: |
Nghe nói tên Trần Đại Nghĩa là tên do Bác Hồ đặt cho ông? |
Nam: |
Đúng! Tên thật của ông là Phạm Quang Lễ, khi ông về nước tham
gia kháng chiến, Bác Hồ giao nhiệm vụ cho ông và nói: "Công việc
Bác giao là vì đại nghĩa, cho nên Bác đặt tên mới cho chú là "Trần
Đại Nghĩa". Ông có tên Trần Đại Nghĩa từ đó. |
2. Thanh niên Việt Nam thích
chọn ngành học nào?
Harry: |
Vào học các trường đại
học có các ngành khoa học tự nhiên, thanh niên Việt Nam thường
thích chọn những ngành nào? |
Huy: |
Tuỳ từng thời gian và cũng tuỳ từng người. Trước đây, ở Trường
đại học Bách khoa thì những ngành như Điện, Chế tạo máy, Hoá
thực phẩm thường có nhiều người thi vào. Ở Trường Đại học Tổng
hợp thì có khác. Vì là trường khoa học cơ bản nên thanh niên
thường theo năng khiếu và sở thích mà chọn ngành. Nhưng gần đây,
một mặt do nhu cầu của xã hội thay đổi và mặt khác do thị hiếu
của thanh niên cũng có thay đổi nên cả ở Bách khoa lẫn Tổng hợp
có ngành thì số người thi vào đông lên như Toán - Tin học nhưng
có ngành số người học lại ít đi. |
Harry: |
Thế còn các ngành kinh tế? |
Huy: |
Kinh tế hiện nay cũng khá hấp dẫn. Nhiều sinh viên đã tốt nghiệp
các ngành khác cũng tranh thủ học để có thêm một bằng về kinh tế. |
II. Ghi chú ngữ pháp
1. Một mặt... mặt khác: cặp liên
từ kết hai vế câu, hai thành phần câu có nội dung ý nghĩa tương ứng nhau
hoặc trái ngược nhau.
Ví dụ: |
- Một mặt do nhu cầu của
xã hội thay đổi, mặt khác do thị hiếu của thanh niên cũng có
thay đổi nên... số người thi vào đông lên. |
- Anh ấy một mặt muốn dành nhiều thời gian cho học tập nhưng mặt
khác cũng muốn đi du lịch nhiều nơi. |
- Để có tiền học tập một mặt tôi phải sống rất tiết kiệm và mặt
khác tôi phải làm việc thêm để kiếm tiền. |
2. Kết hợp "tính từ + từ chỉ
hướng": tính từ có thể kết hợp với từ chỉ hướng để biểu thị một trạng
thái vận động, biến đổi. Các kết hợp ấy thường là:
T + lên: đông lên, vui lên, tươi
lên...
T + ra: béo ra, khoẻ ra, dài ra,
rộng ra...
T + lại: nhỏ lại, hẹp lại, ngắn
lại, tối lại...
T + đi: ít đi, gầy đi, bé đi,
yếu đi...
Chú ý: Các từ chỉ hướng khác như
xuống, vào,... cũng có thể kết hợp với tính từ theo kiểu này
nhưng ít hơn.
Ví dụ: |
- thấp xuống |
- hăng vào |
3. Lời dẫn trực tiếp, gián tiếp:
Khi nói hoặc viết có thể dẫn lời của người khác. Nếu dẫn trực tiếp thì
phải giữ nguyên văn không thay đổi và để trong dấu hai chấm, mở, đóng
ngoặc kép (: "..."). Nếu dẫn gián tiếp thì có thể thay đổi một vài từ
nhưng nội dung cần giữ đúng. Đồng thời thay đổi đại từ chỉ người nói từ
ngôi thứ nhất sang ngôi thứ ba.
Ví dụ:
A/ Dẫn trực tiếp: |
- Bác Hồ giao nhiệm vụ
cho ông và nói: "Công việc Bác giao là vì đại nghĩa nên Bác đặt
tên mới cho chú là Trần Đại Nghĩa". |
- Harry nói: "Tôi không thể làm được việc đó" |
B/ Dẫn gián tiếp:
|
- Bác Hồ giao nhiệm vụ
cho ông và nói là công việc mà Bác Hồ giao là vì đại nghĩa nên
Bác Hồ đặt tên mới cho ông là Trần Đại Nghĩa". |
- Harry nói là anh ấy không thể làm được việc đó. |
- Các báo chí và đài phát thanh truyền hình London... đã gọi các
em là những người siêu thông minh, thông minh ngoại hạng... |
III. Bài đọc
Nhà Nông học Lương Định Của
Anh thanh niên quê ở Sóc Trăng
(Nam Bộ) Lương Định Của mồ côi cha mẹ từ thời trẻ, được người bác ruột
gửi sang Thượng Hải học. Sau một năm ở Thượng Hải anh tới Hồng Kông học
thêm và thi lấy bằng tú tài Anh văn. Người bác muốn anh học ngành thương
mại nhưng anh lại thích ngành nông học. Vì thế anh đã thi vào Trường đại
học Tổng hợp KIUSIU của Nhật. Tốt nghiệp vào loại giỏi, anh được giữ lại
giảng dạy ở trường và ít lâu sau anh đã bảo vệ xuất sắc luận án tiến sĩ
và trở thành vị tiến sĩ thứ 200 của nước Nhật.
Năm 1954, vốn có lòng yêu nước
thiết tha, ông đưa người vợ Nhật cùng hai đứa con trở về Tổ quốc. Lúc
đầu ông phải đưa vợ con về Sài Gòn. Chính quyền Sài Gòn định giao cho
ông trọng trách ở Bộ Nông nghiệp nhưng ông từ chối. Một mặt ông tạm thời
nhận làm việc ở một Viện nghiên cứu ở Sài Gòn, mặt khác ông lại tìm cách
liên hệ với cách mạng. Ít lâu sau ông đưa được vợ con đến chiến khu Nam
Bộ rồi tập kết ra Bắc.
Ông là một nhà khoa học đầy tài
năng lại thực sự gắn bó với đồng ruộng nên đã góp phần rất to lớn vào
việc tạo ra những giống lúa mới cho năng suất cao. Ngoài lúa, ông còn
lai tạo nhiều giống cây để làm tăng giá trị kinh tế của chúng như dưa
hấu, cà chua, táo... Người nông dân Việt Nam trìu mến gọi các cây đó là:
"giống lúa ông Của", "giống cà chua ông Của"...
Ông đột ngột qua đời khi mới 57
tuổi với biết bao hoài bão mà ông chưa kịp thực hiện.
相关文章:
|